کارخانه کسبوکار چیست و برای چه اهدافی تاسیس می‌شوند؟
به گزارش روابط عمومی مرکز توسعه کسب و کارهای نوین جوانان وندا:
کارخانه کسبوکار که در کشور با نام‌های کارخانه نوآوری، استودیو کسبوکار و استودیو استارت‌آپ نیز شناخته می‌شود، ساختاری نوین است که هدف آن ایجاد پرتعداد شرکت یا کسبوکار نوآور است.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی باعنوان «تامین مالی شرکت‌ها از ایده تا بلوغ» نوشت: کارخانه کسبوکار با بهره‌گیری از تیم کاری با تخصص‌های مختلف و بهره‌مندی از زیرساخت‌ها و منابع در اختیار خود، احتمال موفقیت یک استارت‌آپ را افزایش داده و مسیر بهینه‌ای برای ایجاد و رشد آن فراهم می‌کنند.
برخلاف مراکز رشد و شتاب‌دهنده‌ها که به‌طور عمده در زمینه فراهم کردن برخی زیرساخت‌ها و ارائه خدمات مشاوره فعالیت می‌کنند، کارخانه‌های کسبوکار به‌طور مستقیم وارد ساخت و مدیریت کسبوکار نیز می‌شوند.
نتایج پژوهشی در آمریکا نشان داده است که شرکت‌ها یا کسب‌وکارهای ایجاد شده در کارخانه کسبوکار نسبت به سایر کسب‌وکارهای نوپا، نرخ بازدهی داخلی بالاتر (53 % در مقابل 21.3 %) و سرعت رشد بیشتر (25.2 ماه در مقابل 56 ماه) از دوره ایده تا دوره تأمین مالی A داشته‌اند.
مراحل مختلف ایجاد یک شرکت از قبیل شکل‌گیری ایده، نگارش طرح اولیه، آزمایش اولیه و سایر موارد مشابه در یک کارخانه کسبوکار انجام خواهد شد.
در اغلب موارد از ابتدا هیچ تیمی در کارخانه وجود نداشته و پس از شکل‌گیری ایده، گروهی برای مدیریت آن انتخاب می‌شوند.
کارخانه کسبوکار در ازای خدمات خود، در بخشی از سهام شرکت شریک می‌شود. همچنین امکان دارد که یک کارخانه کسبوکار مالکیت تمام کسب‌وکاری را برعهده داشته باشد. در این صورت به‌طور معمول افرادی از خارج مجموعه به جهت پیشبرد بخشی از امور مدیریتی استخدام شوند.
به‌طور معمول کارخانه‌های کسبوکار را نهادهای بزرگ یا کارآفرینان باتجربه ایجاد می کنند. این مؤسسان براساس تجربیات گذشته خود ابتدا حوزه تمرکز کارخانه را مشخص می‌کنند. تصمیم‌گیری‌های بااهمیت در کارخانه کسبوکار برخلاف شتاب‌دهنده‌ها یا مراکز رشد ازسوی مدیران ارشد یا مالکان آنها صورت می‌پذیرد؛ به‌طوری که برخلاف فضای نسبتاً دمکراتیک حاکم بر تصمیم‌گیری در شتاب‌دهنده و مراکز رشد (که عموم کسب‌وکارها به نظردهی در زمینه تصمیمات اصلی می‌پردازند)، کارخانه کسبوکار با ایده‌های فردی مدیران و معمولا به‌صورت بالا به پایین اداره می‌شود.
Spin Off یا زایش فرایندی است که طی آن یک سازمان بزرگ‌تر به چند کسبوکار خردتر و مستقل تقسیم می‌شود. این مقوله بیشتر برای یک شرکت نوآفرین (استارت‌آپ) که مراحل رشد اولیه را طی کرده است و به کسب‌وکاری بزرگ‌تر تبدیل شده است، مصداق دارد. با این عملیات ضمن حفظ چابکی سازمانی به توسعه کارآفرینی سازمانی و بقای شرکت نیز کمک می‌شود.
از نمونه شرکت‌هایی که بر بستر کارخانه‌های کسبوکار شکل گرفته و رشد کردند می‌توان به پیکاسا، ایرکال، اسنوفلیک و سیف ترکس اشاره کرد. با توجه به موفقیت الگوی کارخانه‌های کسبوکار، امروزه شرکت‌های بزرگی ازجمله آمازون، نایک و مؤسسه‌های مالی مانند گلدمن ساکس و سیلیکن ولی بنک به تأسیس کارخانه‌های کسبوکار روی آورده‌اند.
در حال حاضر در ایران چندین کارخانه کسبوکار تأسیس شده است که ازجمله آنها می‌توان به کارخانه نوآوری آزادی، کارخانه نوآوری های‌وی، کارخانه نوآوری مشهد، کارخانه نوآوری شیراز، استارت‌آپ استودیو شهید بهشتی و استارت‌آپ استودیو تا فردا اشاره کرد. عمده این مجموعه‌ها تحت مدیریت پارک‌های علم و فناوری منطقه‌ای و یا در بستر شرکت‌ها و صنایع ایجاد شده است. از جمله کارخانه نوآوری خصوصی در ایران کارخانه نوآوری و صنایع خلاق البرز است.
دیدگاهتان را بنویسید