این ســخن را بسیار شنیدهایم که »گذشــته چراغ راه آینده است«. سخن درستی است اما از گذشته های چنان گسترده و بیکران، مالامال از زندگی با همه ی ابعادش، آکنده از رویدادها، حوادث، تجربه ها، شکست ها، پیروزی ها، جهش ها، فروماندن ها، شادکامی ها، شوربختی ها، نبوغ ها، ندانم کاری ها، اشک ها و لبخندها کدام را باید برگزید؟ در کجا باید تأمل کرد؟ کدام چراغ را باید برافروخت؟ زیر ســایه ی کدام حادثه باید آرمید و ســنگ بنای توسعه ی آینده را به جا نهاد؟